MENGKOMPOUN KESALAHAN JENAYAH (BHGN 1)

Assalamualaikum,

Hari ini kita akan bincang tentang kes jenayah yang boleh dikompoun. Anda pernah dengar perkataan 'kompoun'?

Biasa kita tahu kes-kes saman seperti saman trafik, JPJ, Lembaga Hasil Dalam Negeri (hmm.. borang BE belum isi lagi ni!😅) dan lain-lain boleh dikompoun atau ditawarkan untuk bayar kompoun. Dan tawaran kompoun ini sememangnya agak rendah berbanding dari hukuman asal yang boleh dikenakan ke atas kesalahan tersebut.

Sebagai contoh, kesalahan meletak kenderaan di kawasan yang dilarang, apabila saman dikeluarkan, polis trafik akan menawarkan kompoun seperti RM70, RM150 atau lain-lain nilai, yang mana sekiranya kes ini didakwa di Mahkamah boleh dijatuhkan hukuman denda sehingga RM2,000. Mana lebih berbaloi, bayar RM150 di kaunter balai trafik atau kena turun naik Mahkamah dan berdepan dengan hukuman denda sehingga RM2,000?

Dalam hal kompoun kesalahan ini, ada beberapa jenis kes jenayah juga yang boleh dikenakan atau ditawarkan kompoun. Perkara ini dikhususkan di bawah Seksyen 260 Kanun Prosedur Jenayah (CPC).

Seksyen 260 CPC menyatakan bahawa:

 

Secara ringkasnya, seksyen 260 CPC ini terbahagi kepada 2 bahagian, iaitu Bahagian A dan Bahagian B. Kedua-dua bahagian A dan B ini dinyatakan dalam bentuk jadual seperti di bawah:

 

Maaf, kualiti gambar agak kurang memuaskan.

 

Hanya kesalahan dalam Kanun Keseksaan (KK) yang dinyatakan di dalam kedua-dua bahagian ini sahaja yang boleh dan layak untuk dikompoun. Selain daripada kesalahan-kesalahan itu, tiada kesalahan lain yang boleh dikompoun.

Untuk Bahagian A, jikalau tiada pendakwaan dibuat di Mahkamah ke atas Tertuduh, kesalahan itu boleh dikompoun oleh orang yang yang disebutkan diruangan ketiga. Ini bermaksud, orang yang terkilan atau terkesan atau ringkasnya "mangsa" dalam kes jenayah seperti dalam Bahagian A ruangan ketiga itu boleh menawarkan kompoun kepada Tertuduh sungguhpun kes belum didakwa di Mahkamah. Hakikatnya, ini sangat jarang berlaku. Kenapa? Kerana biasanya Tertuduh tidak akan mahu memenuhi kehendak "mangsa" sehinggalah kes dibawa ke Mahkamah.

Apabila Tertuduh didakwa di Mahkamah, masih bolehkah lagi tawarkan kompoun ini? Boleh, tuan puan. "Mangsa" atau orang yang disebutkan dalam ruangan ketiga Bahagian A tadi masih boleh menawarkan kompoun kepada Tertuduh selagi kes masih belum diputuskan atau kes belum habis dibicarakan oleh Mahkamah. Tetapi, tawaran kompoun ini mestilah dengan izin atau kebenaran Mahkamah kerana ia mempunyai kesan langsung kepada Tertuduh kelak. Bermakna, Tertuduh dan mangsa tidak boleh masing-masing deal di luar untuk selesaikan kes melalui kompoun tanpa pengetahuan atau kebenaran Mahkamah.

Apakah kesan langsung ke atas Tertuduh jikalau kes dikompoun selepas dia didakwa di Mahkamah? Apabila Mahkamah membenarkan kes dikompoun, iaitu mangsa atau pengadu tadi bersetuju untuk menyelesaikan kes melalui tawaran kompoun, maka Tertuduh tadi akan diperintah untuk dilepas dan dibebaskan sepenuhnya daripada pertuduhan itu. Ini bermaksud, mangsa atau pengadu tadi secara tidak langsung telah memaafkan Tertuduh dan menerima sejumlah wang sebagai kompoun untuk kes itu dan dengan itu, tiada lagi sebarang pertuduhan yang boleh dikenakan ke atas Tertuduh atas kesalahan itu. Maka, sewajarnya Tertuduh diperintah untuk dilepas dan dibebaskan.

Bagaimana pula dengan Bahagian B? Untuk Bahagian B pula berdasarkan Seksyen 260 (2) CPC, ini bermaksud kes itu telah didakwa di Mahkamah dan orang yang tercedera itu boleh menawarkan kompoun kepada Tertuduh dan dengan persetujuan Mahkamah, selagi mana kes itu masih belum selesai dibicarakan atau diputuskan oleh Mahkamah. Bahagian B ini hanya mempunyai 4 jenis kesalahan yang melibatkan kecederaan dan cedera parah, iaitu Seksyen 325 KK, Seksyen 335 KK, Seksyen 337 KK dan Seksyen 338 KK.

Oh ya, sebelum terlupa, kompoun ini boleh saja dalam bentuk wang atau permohonan maaf atau apa jua yang boleh ditawarkan dan diterima atas persetujuan kedua-dua pihak. Cuma, dalam hal kebiasaan, mangsa akan meminta bayaran kompoun dalam bentuk wang. Dan bayaran ini hendaklah dibayar oleh Tertuduh atau ahli keluarga atau wakilnya kepada mangsa atau pengadu kes (tertakluk kepada ruangan ketiga Bahagian A atau 'orang yang tercedera' untuk Bahagian B) dan bukannya dibayar kepada Mahkamah atau kepada pihak polis atau kepada kerajaan. Ia dibayar terus kepada mangsa. Sama juga sekiranya mangsa bersetuju untuk kes dikompoun dengan hanya permohonan maaf daripada Tertuduh, maka Tertuduh hendaklah menyatakan permohonan maaf itu kepada mangsa dengan syarat yang mereka persetujui, contohnya permohonan maaf secara terbuka, disiarkan dalam akhbar dan sebagainya. Tidak semestinyalah kompoun itu hanya dalam bentuk wang ringgit.

Dan nilai kompoun ini tidak dinyatakan di dalam Seksyen 260 CPC. Ini kerana ia adalah atas persetujuan kedua-dua pihak dan mana-mana pihak lain termasuklah Mahkamah atau pihak polis tidak boleh campur tangan dalam hal nilai kompoun ini. Ia mesti dipersetujui oleh kedua-dua pihak, tanpa mengambil kira jumlah hukuman yang boleh dikenakan ke atas kesalahan itu. 

Untuk lebih mudah faham tentang mengkompoun kesalahan ini saya akan buat satu senario mudah.

Insya Allah dalam bahagian 2 kelak. Cukup setakat itu saja dulu.

Wallahu a'lam.